Türk İş Dünyasının en önemli sıkıntılarından biri: Asgari Ücretle çalışacak 'Vasıfsız' Eleman mı yoksa Teknik Bilgisi olan daha yüksek maaşa çalışacak Eleman mı? (ya da Meslekler üzerinden Ekonomik Eleştiri)

Çok geç kalınmış bir karar olmasına karşın yavaş yavaş yaygınlaşmaya başlayan, normal (işe yaramayan) lise yerine teknik bilgilerin verilip meslek ya da yardımcı meslek sahibi olunabilecek  'teknik' lise uygulaması neyi getirecek? Sonuçta ne kadar ekonomimiz iyi büyüme var diye övünsek de gerçeğin bu olmadığını biliyoruz değil mi? Türkiye özellikle teknolojik alt yapı konusunda dünyanın en geri ülkelerinden. Çünkü gerekli bilimsel alt yapımız yok; yani ar-ge yapacak, buluş yapacak, öncülük edecek insan tabanımız yok. Sebep, çoğunlukla ezber ve KGS tarzı sınavlara endeksli eğitim sebebi olsa da, iş dünyasının da bunda payı olduğunu görmezden gelemeyiz. Niçin mi?

İş dünyası 'piyasada gerekli teknik donanımlı eleman yok' diye sızlanır; haklıdır da zira yok değilse de azdır. Sonuçta insanların en çok rağbet ettiği işletme, satış, ekonomi gibi bölümler aslında açık konuşalım birer meslek değildirler. Üniversite okuyamayanlar ( ya da sırf mezun olmuş olmak için okuyanlar)’ın durumu daha beterdir: zira ellerinde teknik olarak kullanabilecekleri bir meslek yoktur. Sanat ve sporu saymazsak, gerçekten meslek nedir? Meslek, aslında teknik bir beceri isteyen, uzlaşma isteyen branşlardan oluşmuş bir olgudur. Doktorluk, mimarlık gibi yüksek mertebeli, mühendislik gibi yoğun teknik bilgi ve analiz gerektiren meslekler olduğu gibi, kalıpçılık, tesisatçılık, marangozluk gibi mesleklerde gerçek birer meslektirler.

Soru: Bir iş sahibi/patron olarak 'teknik bilgisi yüksek, meslek sahibi' eleman istiyorum' lafı ne kadar gerçeği yansıtıyor? Özellikle Türkiye'de..Çünkü Türkiye, ar-ge'ye, bilime gerekli alt yapı ve sermayeyi yatırmayıp, teknoloji, buluş vs.leri başka yerlerden 'ithal' ettiği için böyle bir elemana gereksimi gerçekten var mı? Böyle eleman bulduğu vakit, ona da asgari ücret mi ödenecek? (bakınız bankalarda çalışan kasiyerler). Bu durumda 'ne iş olsa yaparım' diyen ve iş dünyasında 'vasıfsız' olarak adlandırılan ve asgari ücrete razı insan ordusundan mı seçim yapılacak?

Ben diyorum ki, bir an önce iş dünyası olarak, akademisyen olarak bir Türk vatandaşı olarak bu işin uzmanlarının bir an önce elini taşın altına koyup, teknik/bilimsel alt yapı için çalışmalara başlaması ve bu işlere fon ayırması gerekir. Ben Türkiye'nin bilgi ve buluşları kopya eden, mühendislerinin orjinal metinleri ingilizce’den çevirmekten başka bir şey yapmadığı ve fason üretim üzerinden kar yapmaktan başka bir şey yapmadığı bir seviyede olmasını hazmedemiyorum. Türkiye'nin ar-ge yapabilen, bilimsel alt yapıya önem veren ve bunları kendi yaptıklarından kullanıp, 'ihraç' eden bir ülke olmasını arzu ediyorum. Eğer bu olmazsa, inşaat sektörü ve kredi ödemeleri üzerine kurulu ‘sözde iyi ve büyüyen’ ekonomimiz bir anda İspanya örneğine dönüşebilir.

Bu yüzden iş dünyasının asgari ücretle çalışan vasıfsız eleman politikası yerine, daha yüksek maaşlı teknik kapasitesi yüksek elemanlara yönelmesini ve vasıfsız elemanların yerini teknik donanımlı elemanlara dönüşmesini sağlayacak sistemlere geçmesini diliyorum. Normal ve işe yaramayan (ya da sadece ileride o işi yapacak insanların okuması kaydı ile) liseler yerine daha çok teknik ağırlıklı, mesleki yapıya yönelik, meslek-sanat-spor gibi alt bölümleri olan liselerin olmasını diliyorum. Şirketlerin de kendi elemanlarını şirket kültürü, kendi iş piyasaları, şirkette yapılan işler, teknik donanım gibi konularda eğitmelerini ve onlara yatırım yapmalarını diliyorum. İş dünyasının bir an önce maaşı az (ya da asgari ücret) olsunda ne olursa olsun mantığından kurtulup çalışan elemanlarının ileriye yönelik yatırımlar olarak değerlendirmesini diliyorum. (ara sıra da sadece çocuklarımıza okullarda zorla söyletilen Atatürk'ün meslekler hakkındaki sözlerine de kulak vermerini diliyorum)

Unutmayalım: Almanya, Japonya, ABD gibi ülkeler bu noktalara eğitime, insana, bilimi, teknolojiye yatırım yaparak ve önem vererek geldiler.


Bu bizim iş dünyası ve ekonomi olarak en önemli hedefimiz olmalıdır.